Mag-iisang dekada na

Pakiramdam ko mag-iisang dekada na akong hindi nagsusulat; isandaa’t isang porsyento ng aking lakas ay naibuhos sa pagnu-nursing. Ang magandang balita, tapos na.

Hindi naman tapos na tapos na, tapos na in a sense na tapos na rin ang pinakamahirap na semestre aka Fall Term. At with flying colors. :)

Kaarawan ko din kasi, saka huling araw ng eksamen. Niyaya ko si Kuya Ed, at Kuya Ramil na kumain sa labas. Kuwento-kuwentuhan. Pare-parehang nakahinga sa tila pinakamahaba na yatang semestre sa buhay namin.

Tinanong nila kung ano raw ang balak ko pagka-graduate. Kung tutuusin, isang taon pa naman bago kami makatapos. Sabi ko, gusto ko yata subukin lahat, gaya sa isang pagtatapang-tapangan ng isang bagong tapos.

(Backgrounder: Dito sa Canada, tatlo ang tipo ng mga nars: RN o registered nurse, LPN o licensed practical nurse, at RPN, registered psychiatric nurse. May maliit at malaking kaibhan sa tatlo, ang isa sa pinakamalaki ay sweldo. Magkapareho ang sa RN at RPN, pinakamababa sa LPN. Sa tatlo, pinakamahabang kurso ang RN. Higit lamang ng isang semestre ang RPN sa LPN, yun ay 2-1/2 taon, samantalang 2 taon sa LPN. Ang kinukuha ko ay RPN. Sa pagtatapos ko at pagpasa ng licensure exam, sa paediatrics at maternity lamang ako hindi pwedeng magtrabaho. May mga maliliit na pagkakaiba din sa skills na pwedeng gawin, pero minor na lamang iyon. Isa pang malaking kaibhan, ang RN at RPN ang bossing sa trabaho, sunod lamang ang LPN sa sasabihin ng mga ito. Sweldo at awtoridad, yun ang pangunahin kong basehan.)

Sabi ko gusto ko yatang magtrabaho sa isang oncology unit. Magkahalong psychiatry na iyon at med-surgical. Nade-depress ang mga pasyente, nagdedeliryo (delirium), anxious (praning). Idagdag pa ang sari-saring kumplikasyong dulot ng iba’t ibang klase ng kanser. Kaya ko iyon, huwag ko lang hayaang lunurin ako ng magkakahalong element ng emosyon, mental at pisyolohikal na sakit na dulot ng kanser. Siguro naman, dahil nasa First World ako, mas may pag-asa ang mga tao.

Saan ko ba talaga gusto? Gusto kong makabilang sa mga community health workers.

Kudos pala sa mga bagong-layang Morong 43! Padayon!

Gusto kong umuwi taon-taon sa Pilipinas at mag-alay ng kaunti kong lakas, para madama ang sakit ng karamihan. Gusto kong malaman kung paano nga naiigpawan ng katawang walang laman ang sakit. Siguro’y magiging mas madugo pa iyon kaysa sa mga sakit ng mga narito.

Inspect. Palpate. Percuss. Auscultate. Assess. Diagnose. Plan. Implement. Evaluate.

At marami pang konseptong natutunan ko sa higit isang tao sa nursing. Pero noon pa, alam ko ang ‘di maipaliwanag na damdamin na kasama ang masa. Ang mahawakan lamang ang kamay nila. Ang makita silang ngumiti.

Ngayon siguro’y may katuwang na ang arouse, organize, mobilize.

Ah, yun ang wish ko sa kaarawan ko at sa Pasko. Na sa maliit kong paraan, ‘di iba’t sila rin ang mapagsilbihan ko.

Mabuhay, at padayon sa mga health worker na nag-aalay ng kanilang panahon at buhay para sa masa!

CBC News - The National - In Depth & Analysis - Lunch Box Breakdown

CBC News - The National - In Depth & Analysis - Lunch Box Breakdown

Sa Ating Ika-3 Taon

Ngayong araw, hinatiran ka ng anak mo ng maraming buko ng bulaklak ng carnation. Umuwi tayo, nanuood ng sine (after ten years), at pizza para sa pamilya. Isang card para sakin na nagsabi ng iyong paggiliw na walang maliw.

Ngunit higit pa, higit pa sa mga bagay na ito ang araw-araw nating selebrasyon ng ating pagmamahal.

Lagi kong pinasasalamatan ang iyong ‘di pagsuko sa simula’t simula pa. Dahil noon pa’y alam ko na sa sarili ko, na mahal kita, ikaw lamang, at handa na akong magpatiwakal. Pinaligaya mo ako sa nakalipas na anim na taon, hanggang sa mga segundong ito, sa mga oras at panahon na parating pa.

Mahal kita nang buong buhay ko, kayo ng ating si Andres. Mas marapat sabihing, salamat sa anim na taon nating pag-ibig. :)

Tatlong bituin at araw

Liwanag ng araw, simoy ng hangin, gintong tubig, magiliw na ngiti sa labi...walang katulad ang nasa Pilipinas.

Kakaibang lungkot itong meron ako sa pagbabalik namin dito sa kabilang ibayo. Lungkot kasi, parang bigla na namang napigtas ang pusod na nagdurugtong sa akin, sa amin, sa Pilipinas. Ang pamilya, mga kaibigan, mga kakilala...

Ang ganda ng Mayon, ng underground river sa Palawan, ang mga isla ng Hundred Islands, ang samyo ng Baguio, ang init, ingay at hagikgikan ng Maynila.

Kung tutuusin, sabi nga, wala ka nang hahanapin pa. Kayat pagdating mo dito sa ibang bansa, kahit kumpleto ka sa lahat, marami ka pa ring nawawala. Nawawala ang iyong pagka-Pilipino. Siguro’y isang kaing na ng kawalan iyon.

Kahit masikip, maputik, maantot, marumi. Kahit maingay, mainit, malubak, mahirap. Ma-kuto, ma-ipis, ma-daga, maraming bata. Walang trabaho, walang makain, walang matulugan, walang masilungan. Brown-out, laging binabagyo, laging nililindol.

May natural na ligaya kang madarama pag nasa sariling bayan. Ah, mahal ko pa rin ang Pilipinas.

Kumportable naman dito sa Canada. Mabait nang kaunti ang gubyerno, malinis ang paligid, maaayos ang buhay. Pero sa isip ko lang, mas feel na feel ang magpapicture na ang background ay ang Mayon kaysa Banff dito.

Kung sabagay, mabilis lamang lumipas ang mga panahon. Magigising na lang kaming nasa Pilipinas na ulit at malay, baka hanggang-hanggang na iyon.#

Sa Iyong Ika-1 Kaarawan, Anak

Gaya ng ibang magulang, hindi pa rin ako makapaniwala anak. Lumipas na pala ang isang taon, kaarawan mo na. Isang taon na rin akong tatay dahil sa'yo.

Siyempre, marami ka nang kayang gawin ngayon. Tumayo. Maglakad. Manood ng tv. Paunti-unti mong nakakayang mag-isa. Ilang buwan pa, puwede na kitang iwanan.

Akala mo ba madali? Nasa isip kita kada minuto. Gising ka na kaya? Kumain ka na? Napalitan ba ang basang-basa mong diaper? Sinong umaalalay sa'yong pagtae? Hinahanap mo ba ang taytay?

Higit sa lahat ng kakayahang natutunan mo, ang pagkilala sa akin bilang tatay mo. Marunong ka nang ngumawa kapag umaalis ako, sa pagbalik ko naman, naiiyak ka din dahil nakita mo na ulit ako.

Nagpapasunong kang parang iyon lang ang mahalaga sa mundo.

Napapaiyak naman ako sa tuwing sisilip ka sa bintana't kumakaway sa tuwing aalis ako. Kung bakit kailangan pang magtrabaho ng taytay, mag-aral. Kung maaari ko lang saksihan ang unang 354 araw mo sa mundong ito, pero hindi.

Ginagawa ko ang mga ito, para sa'tin anak. Habang maliit ka pa, habang bubot pa ang iyong pag-unawa sa mga bagay. Sana nga'y pansamantala lamang ito. Pagkat gusto rin kitang makilala, gusto kong makilala mo ang mundo. Gusto kitang ipakilala sa mundo.

Parang kailan lang sabi nga sa kanta, pangarap ka namin ng naynay mo. Hindi ka namin pinlano ngunit dumating ka. Ngayo'y mag-iisang taon ka na sa mundo.

Maligayang kaarawan, anak. Maligayang kaarawan, sa aking pagiging tatay.#

Reflection #2

Mrs. X is a quadriplegic but very cheerful and positive about her recovery. She claims to be a victim of medical malpractice which resulted to her severely diminished capacity to live and the reason why she is away from her family.

I choose her as a subject for my health history project for the simple reason that she is Asian like me. Somehow, I get especially attracted to patients who are not from Canada, or from Canada but belong to minority groups. This is not to say that I discriminate among patients; I just think that minorities typically receive lesser privileges in our society.

She says that for two years, she served as a “guinea pig” for medical interns and student nurses. I asked if she still trusts the same system she believes caused her plight and at present caring for her. “I have no choice,” she says. A recent diagnostic test revealed she has made little improvements, which she credits to the hardworking multi-disciplinary team caring for her.

I realized that because medicine is an imperfect science that causes doctors to commit mistakes, nurses are there to care. Caring, holistic caring in particular should then be fundamental to all nurses. It is not learned in school like medical science, but is natural to every human. Unfortunately, uncaring nurses do exist and they are everywhere.

I have become witness to the humility of the nurses working on my assigned unit. They let their hands become “dirty” and to be “there” for the patients. They hold conversation, laugh along, and talk patients through their struggles while remaining vigilant in their conditions. They support each other as they have known each other for years. That is the kind of environment I want to work in and they are the kind of nurse I want to be.

The nurse was having a pleasant conversation with Mrs. X while flushing her g-tube when I walked into her room to start my project. When he left, I proposed to Mrs. X that when I finish school, I want to become her nurse and show her the same level of care. More than ever, I got excited about this prospect.#

Reflection #1

That second practicum day marked a new milestone to my career as a psychiatric nursing student. I was wearing the same scrubs I use at work, a pair of new shoes, a little notebook and a pen in my pocket. I realized for a moment upon entering the nurses’ station for change-of-shift report that I now see things from a different perspective---the perspective of a would-be nurse.

I have been working as an aide for a while. I have sat at many reports but I saw my role as being just an audience to the nurses who primarily discuss the care given. I felt more like an outsider in the very care I was providing to the clients. But now, my task is no longer limited to attending to the clients’ basic personal needs. Instead of doing the care like a mundane everyday routine for the clients, I begin to realize that every step of the care I give has a health reason.

Furthermore on that second day on the unit, I met three male psychiatric aides, also directing the staff, was a male nurse in his 50s. At work and even in class, it had always been female-dominated until then. This gave me somewhat, a sense of pride and belongingness. Alas, I thought, a niche for men in this female-dominated field in healthcare!

As I already have experience in providing personal care, the first part of the day went by smoothly. The only bottleneck in between residents’ care was the low supply on towels to wash the residents. Several residents had to wait because others were using the mechanical lifts. I took these as normal occurrences as not only once did they happen at the facility I work at.

Being on the unit, even for a day and-a-half, has made me see a different side of nurses. That nurses who deliver bedside care still do exist, as evidenced by the nurses on the unit providing total care. My exposure at work, where nurses are bound to their medcarts and do limited bedside care had somewhat blinded me. As what one of the nurses on the unit told me, bedside care is the only way nurses could truly assess, plan, implement and evaluate the care they are providing. I could only agree.